Uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego

Choroby Kolana – Uszkodzenia więzadła krzyżowego  przedniego.

Co to jest więzadło krzyżowe przednie?

Więzadło krzyżowe przednie lub też ACL jest to struktura wyglądem przypominająca „ strunę”. Znajduje się wewnątrz stawu kolanowego, przyczepia się jednym końcem do kłykcia bocznego kości udowej a drugim końcem do przyśrodkowej bliższej części kości piszczelowej. Długość więzadła wynosi  średnio 32mm, szerokość średnio 12mm.W skład ACL –u wchodzą dwa pęczki: przednio-przyśrodkowy i tylno-boczny.

Do czego służy ACL?

ACL jest  ważnym ogranicznikiem przesunięcia przedniego i przyśrodkowego kości piszczelowej względem kości udowej w trakcie  wyprostu i zgięcia 30 stopni w stawie kolanowym. Dodatkowo zabezpiecza podudzie przez nadmierną rotacją wewnętrzna.

Kto jest najbardziej narażony na uszkodzenia ACL?

Szczególnie ludzie młodzi, aktywni fizycznie, w trakcie jazdy na nartach, gry w piłkę nożną itp. Do uszkodzenia dochodzi najczęściej w trakcie wymuszonego gwałtownego przeprostu i rotacji wewnętrznej stawu kolanowego poza fizjologiczne wartości ruchu.

Jak dzielimy uszkodzenia ACL?

Świeże uszkodzenia – najczęściej obrzęk kolana, ból, ograniczona ruchomość, także krwiak w czasie punkcji stawu kolanowego.

Przewlekłe uszkodzenia – niestabilność kolana, uczucie przeskakiwania i niekiedy częste wysięki w stawie

Dlaczego uszkodzenie ACL jest poważnym problemem medycznym?

W wyniku uszkodzenia ACL dochodzi do różnego  niekontrolowanego przemieszczania się podudzia względem uda  zwanej  niestabilnością. Pacjent  z niestabilnym stawem kolanowym narażony jest na postępujące uszkodzenia wewnątrzstawowe jak i dyskomfort spowodowany „uciekaniem podudzia”.

Jakie są powikłania niestabilności stawu kolanowego?

Może dochodzić do postępujących uszkodzeń łąkotek, chrząstki stawowej itp. Najczęściej pacjenci podają że „ucieka podudzia”, narasta ból kolana, codzienna aktywność staje się niekiedy wyzwaniem dla pacjenta, często pacjenci rezygnują z uprawiania sportu i aktywnego wypoczynku.

Co zrobić kiedy dojdzie do urazu kolana?

Należy niezwłocznie zaprzestać wszelkich ruchów w kolanie, nie powinno się obciążać chorej kończyny, zgłosić się niezwłocznie do lekarza ortopedy celem badania lekarskiego i dalszej diagnostyki. W badaniu lekarskim ocenia się zakres, stopnień oraz możliwości leczenia urazu. W przypadku stwierdzonego płynu w stawie kolanowym często wykonuje się nakłucie stawu celem oceny wyglądu płynu. Dodatkowo  pomocne w rozpoznaniu uszkodzenia jest USG stawu kolanowego, rezonans magnetyczny oraz tomografia komputerowa. Stosunkowo najskuteczniejszą metodą diagnostyczną jest artroskopia stawu kolanowego.

Jakie są możliwości leczenia?

Leczenie dzielimy na:

Zachowawcze – stabilizacja kolana w ortezie, rehabilitacja, itp.

Operacyjne – rekonstrukcja ACL metodą artroskopowi – zależnie od techniki jako przeszczep wykorzystuje się więzadło właściwe rzepki (met. BTB), mięśnie półścięgnisty i smukły (Hamstringi), sztuczne więzadło.

Głównym zadaniem w leczeniu uszkodzeń ACL jest zapewnienie tzw. „wydolności funkcjonalnej stawu kolanowego” ,czyli stanu, który umożliwia pacjentowi powrót do życia codziennego i aktywności fizycznej. Czas pełnego powrotu do zdrowia jest trudny do określenia z uwagi na każdorazowe predyspozycje zdrowotne pacjenta i rodzaj uszkodzenia.

Opracował Stanisław Sułko.  Młodszy asystent Oddziału Ortopedii WSS nr 3 w Rybniku.